Około 1710 roku przyjechał do Rzymu młody adept sztuki malarskiej Szymon Czechowicz.
Po kilku latach praktyki w warsztatach różnych artystów został przyjęty do Akademii św. Łukasza. W 1716 roku dostał nagrodę przyznawaną najlepszym studentom. Czechowicz był pod wielkim wpływem twórczości sędziwego już wówczas rzymskiego malarza religijnego Carlo Marattiego, przed laty profesora Akademii. Według rozeznania Macieja Loreta "Czechowicz został malarzem religijnym nie dlatego, że się kształcił w Rzymie, ale jakby dlatego pojechał do Rzymu, aby utwierdzić w sobie to, a nie inne powołanie". Po ukończeniu Akademii w 1717 roku zajmował się przez parę lat przede wszystkim kopiowaniem, jak zresztą większość młodych artystów. Później przez wiele lat malował dla kościołów i klasztorów, przyjął też zamówienie od Polonii rzymskiej i namalował dla kościoła św. Stanisława "Świętą Jadwigę u stóp krzyża". Do bardziej znanych dzieł należą "Ukrzyżowany" i "Święta Rodzina". Po trzydziestu latach powrócił do Warszawy, gdzie założył szkołę malarstwa
na wzór
licznych rzymskich szkół prywatnych.
W tym samym czasie kształcili się w Rzymie znakomici prekursorzy polskiego oświecenia - bracia Załuscy i Stanisław Konarski. Najpierw przybył starszy z braci Andrzej Stanisław i po studiach w Sapienzie uzyskał doktorat w 1717 roku. Doszedł później w kraju do godności kanclerza wielkiego koronnego i biskupa krakowskiego. Nieco później przez dwa lata pobierał nauki w Sapienzie młodszy Józef Andrzej, ale doktoryzował się w Krakowie. Był on biskupem kijowskim, znanym popularyzatorem czytelnictwa, p
|