Dane tekstu dla wyniku:	1
Identyfikator tekstu:	IPIPAN_3201000000009
Tytuł:	Niedźwiedź brunatny Ursus arctos L. w polskiej części Karpat
Wydawca:	Polska Akademia Nauk Instytut Ochrony Przyrody
Źródło:	Studia Naturae
Kanał:	#kanal_ksiazka
Typ:	#typ_nd
Autorzy:	Zbigniew Jakubiec,
Data publikacji:	2001
rskiego PN (gminy Dukla, Komańcza, Krępna, Nowy Żmigród, Rymanów); dla Bieszczadów - z nadleśnictw Baligród, Brzegi Dolne, Cisna, Komańcza, Lesko, Lutowiska, Stuposiany, Wetlina (gminy Baligród, Cisna, Czarna, Komańcza, Lutowiska, Solina, Ustrzyki Dolne, Zagórz); a dla Tatr - Tatrzańskiego PN. Antropopresję oceniano na podstawie ogólnego zaludnienia gmin znajdujących się w granicach ostoi oraz nasilenia ruchu turystycznego (jako wskaźnik przyjęto liczbę miejsc noclegowych) (dane GUS z 1996 r.). Ocenę dynamiki liczebności niedźwiedzi w latach 1946-1980 oparto na wcześniejszych publikowanych szacunkach (Jakubiec i Buchalczyk 1987), natomiast w latach 1982-1999 na standardowych danych ankietowych. Dane te uzyskiwano z poszczególnych nadleśnictw i parków narodowych, gdzie liczbę osobników ustalono na podstawie całorocznych obserwacji terenowych. Ankiety zawierały pytania o liczbę niedźwiedzi osiadłych i przechodnich (za osobniki osiadłe uznawano te, które w danym terenie przebywały ponad 3 miesiące, ewentualnie gawrowały tam lub wychowywały potomstwo), stwierdzenia samic z tegorocznymi młodymi, znalezione gawry lub barłogi, stwierdzenia osobników aktywnych zimą, wyrządzone szkody itp. (Ryc.1). W trakcie całego okresu badań stosowano niemal niezmienione formularze, z osobami wypełniającymi je był utrzymywany stały kontakt, a wszelkie niejasności wyjaśniano korespondencyjnie. W związku z różnymi wielkościami obszaru penetrowanego przez samce i samice, osobniki osiadłe i migrujące oraz z odmienną aktywnością tych ostatnich w poszczególnych latach (por. Jakubiec i in. 1983, Jakubiec 1995, Mace 1999), dane z nadleśnictw odnoszono i korygowano w stosunku do całych pasm górskich. Przyjęto zasadę, że podawaną liczbę osobników osiadłych sumowano dla całego pasma i przyjmowano jako rzeczywistą, natomiast liczbę osobników przechodnich korygowano według zasady: gdy ich udział stanowił do 20% osobników osiadłych, wykazaną liczbę zmniejszano o 1/3, a w przypadku ich większego udziału, zmniejszano o połowę. Wynikało to z założenia, że przy znacznej ruchliwości osobników przechodnich są one z reguły wykazywane przez co najmniej dwa nadleśnictwa. Aktywność zwierząt oceniano na podstawie częstości stwierdzania śladów ich pobytu. Wykorzystano wszystkie wiarygodne stwierdzenia pobytu niedźwiedzia w terenie, określone z dokładnością przynajmniej do miesiąca, po wyłączeniu stwierdzeń pochodzących z tego samego dnia od tej samej osoby, ewentualnie dotyczących tego samego rejonu i tego samego zdarzenia pochodzących od różnych osób. Tak uporządkowany materiał pozwolił na ocenę rozkładu czasowego różnego rodzaju stwierdzeń: obserwacje bezpośredn