]. Ich zawiła sieć w komórkach interfazowych wydaje się wywodzić z regionu okołojądrowego stanowiącego MTOC. W zależności od typu komórki, mikrotubule bądź są rozproszone pojedynczo w cytoplazmie, bądź występują w mniej lub więcej równoległych wiązkach ułożonych najczęściej wzdłuż długiej osi wypustek cytoplazmatycznych. Te przypadki włączają aksony i dendryty neurocytów, wypustki cytoplazmatyczne różnych komórek z hodowli tkankowych, np. broblastów, a także nibynóżki (aksopodia) pierwotniaków.
Wyjątkowa obtość mikrotubul cechuje neurocyty, gdzie stanowią one ważny element asymetrycznego kształtu tych komórek z ich wypustkami, a także w procesach wewnątrzkomórkowego transportu różnych pęcherzyków i organelli w obrębie ich cytoplazmy, głównie w aksonach. Neuron, inaczej: neurocyt, czyli jednostka anatomiczno-czynnościowa układu nerwowego (rys. 5.8), jest wysoce spolaryzowaną komórką, składającą się z ciała komórki zwanego również perykarionem oraz dwóch rodzajów wypustek, z których liczne, krótkie i protoplazmatyczne noszą nazwę dendrytów (niewidoczne na rys. 5.8), a zawsze pojedyncza wypustka osiowa znana jest jako neuryt lub akson. Każda część neuronu ma charakterystyczny kształt uwarunkowany obecnością cytoszkieletu. Ten zrąb
cytoszkieletowy
nie jest strukturą statyczną, ale uczestniczy również w funkcji dynamicznej komórki, tj. w transporcie aksonowym i we wzroście neurytu. Pęcherzyki transportujące neurotransmitery są wytwarzane w aparacie Golgiego i przenoszone ku synapsie. Nadwyżka błon przy zakończeniu synaptycznym jest pakowana w tzw. ciała pęcherzykowate, które powracają do perykarionu, do lizosomów, aby ulec tam degradacji. Mitochondria poruszają się w obu kierunkach, dostarczając energii. Transport pęcherzyków jest ciągły, a mitochondriów przerywany, ale mechanizm tego pozostaje nieznany [7].
Tak więc mikrotubule cytoplazmatyczne warunkują transport wewnątrzkomórkowy, wytyczając szlaki komunikacyjne, po których poruszają się dwukierunkowo - dośrodkowo i odśrodkowo - zarówno organelle, jak i pęcherzyki endo- i egzocytarne. I to nie tylko w aksonach, gdzie odległość miedzy ciałem komórki i zakończeniem nerwowym może być większa niż metr. Wyniki badań immunocytochemicznych - z zastosowaniem przeciwciał przeciwko aktynie, tubulinie i cytokeratynie - przeprowadzonych ostatnio (1990) [213
|