Tak, to prawda, anegdota o bezsenności jest może zbędnym dodatkiem do Wariacji, ale przecież istnieje ona i w jakiś sposób dodatkowo opromienia utwór: bezsenność muzyki czystej, tak wymagającej, że nie pozwala ona na sekundę nawet roztargnienia, nieuwagi, wyłączenia się.
Realista będzie wątpił, czy taki byt w ogóle istnieje,
kantysta
skłonny jest twierdzić, iż Wariacje istnieją jako byt sam w sobie, niepoznawalny, a jednak mający punkt odniesienia do procesów poznawczych dotyczących tego rodzaju przedmiotów jak dzieła sztuki. Być może też, iż Wariacje to jedynie suma elementów, takich jak geneza dzieła, jego interpretacje wirtuozowskie, reinterpretacje odbiorców, jego wartości estetyczne i artystyczne, a nadto momenty pozamuzyczne związane z przedmiotem estetycznym nadbudowanym nad zapisem nutowym dzieła. Być może, iż każda z tych odpowiedzi na pytanie o Wariacje Goldbergowskie jest prawdziwa - dla nas centrum układu stanowi substrat, fundament strukturalny swoistego universum owych Wariacji. Faktem jest, iż istnieją nuty Wariacji, i bywają one wykonywane oraz słuchane. Skłonni nawet jesteśmy uznać, iż w centrum układu znajduje się właśnie zapis nutowy Wariacji. Pamiętajmy jednak, że nie chodzi tu jedynie o zapis fizyczny, który znajduje się w każdym powielonym egzemplarzu dzieła. Podobnie przedmiotem fizycznym jest płyta gramofonowa z utrwalonym wykonaniem Wariacji. Być może, iż zadowalającą odpowiedzią na pytanie, co znajduje się w centrum naszego układu, będzie Ingardenowski "schemat dzieła" - pewien abstrakcyjny substrat wyznaczony zapisem nutowym i kryjącymi się za nim dźwiękami, pewna podstawa jakby sformalizowana, zmatematyzowana całości, jaka nad owym schematem może być nadbudowana.
Zatem Wariacje Goldbergowskie: wstępna Aria stanowiąca wyjściowy materiał melodyczny oraz 30 wariacji, czyli przetworzeń melodycznych, harmonicznych i rytmicznych owej Arii. Podstawowy jest tu schemat harmoniczny, a więc partia basu akompaniującego, nie zaś melodia prowadzona przez pierwszy, wiolinowy głos. Zamiar artystyczny jest wyraźnie wirtuozowski: zarówno w sensie trudności piętrzących się przed kompozytorem, wykonawcą, jak i słuchaczem. W zrealizowanym zamiarze artystycznym dzieła przeja
|