Z dala od wielkiej polityki pozostawały dwa wielkie niegdyś państwa kolonialne – Hiszpania i Portugalia.
Hiszpanie po rewolucji r. 1868, która usunęła królową
Izabelę
II, wybrali w listopadzie 1870 r. na króla księcia Amadeusza sabaudzkiego, młodszego syna króla włoskiego Wiktora Emanuela II. W Hiszpanii miała powstać monarchia konstytucyjna i parlamentarna na wzór angielski i belgijski. Próba ta zawiodła zupełnie. Rządzące dotąd w Hiszpanii tradycyjne potęgi – wyższe duchowieństwo, arystokracja, generalicja – odmówiły poparcia królowi Amadeuszowi. Burżuazja hiszpańska była zbyt słaba, aby moc zostać wyłączną podporą nowego systemu, nie mogli jej tworzyć ani chłopi, którzy na przewrocie nic nie zyskali, ani robotnicy. Toteż nowy król po krótkim, dwuletnim panowaniu abdykował 9 lutego 1873 r. i opuścił Hiszpanię. W dwa dni później, 11 lutego, Kortezy, chociaż w większości złożone z monarchistów, nie mogąc znaleźć odpowiedniego kandydata na króla proklamowały republikę.
Ustrój republikański utrzymał się zaledwie kilkanaście miesięcy, do grudnia 1874 r. Republice również brakło dostatecznie silnej podstawy. Zbyt słaby był jeszcze proletariat, zbyt nikłe siły burżuazji. Republikanie osłabili się ponadto dzieląc się na federalistów i centralistów. W takich warunkach pod naciskiem armii monarchia została przywrócona w grudniu 1874 r., a królem ogłoszony młodociany syn Izabeli II Alfons XII. Następcą jego został syn – pogrobowiec Alfons XIII. Do 1902 r. regencję sp
|