Dane tekstu dla wyniku: | 1 |
Identyfikator tekstu: | IJPPAN_1204000210094 |
Tytuł: | Kilka uwag o wtórnej funkcji przezwiskowej imion hipokorystycznych z końcowym -'o w mikrosystemie gwarowym Frampola |
Wydawca: | Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej w Krakowie |
Źródło: | Studia Paedagogica I |
Kanał: | #kanal_prasa_inne |
Typ: | #typ_nd |
Autorzy: | Stefan Warchoł, |
Data publikacji: | 2008 |
Synio - przezwany miał kilka sióstr, a on był jedynym synem. Jego matka, nawet gdy był już dorosłym mężczyzną, stale zwracała się do niego: "mój synio". Przezwisko o zabarwieniu ironicznym.
Już wcześniej zwróciłem uwagę, że w mikrosystemie gwarowym Frampola przezwiska jako nieoficjalne nazwy własne osobowe są używane powszechnie, przy czym w rozprawie tej nie uwzględniłem szerzej przezwisk od imion hipokorystycznych (Warchoł 1999: 255-276). Bardziej szczegółowe badania wykazały, że w urabianiu przezwisk o specyficznym, zwykle ironicznym zabarwieniu emocjonalnym dużą rolę odgrywają analizowane wyżej imiona z końcowym -'o. Jest to zjawisko szczególnie interesujące, zarówno z punktu widzenia socjolingwistycznego , jak i teoretyczno-językowego. Okazuje się bowiem, że te same środki językowe, które służą powszechnie do tworzenia imion hipokorystyczno-pieszczotliwych, mogą być wykorzystane w antroponimii w dwóch podstawowych funkcjach, a mianowicie: 1. jako formacje o funkcji wyłącznie ekspresywno-pieszczotliwej w odniesieniu do dzieci, oraz 2. jako struktury o funkcji identyfikacyjnej i dyferencjacyjnej, czyli jako nieoficjalne nazwiska z dodatkowym zabarwieniem o odcieniu ironicznym bądź pejoratywnym. Mamy tu więc do czynienia także z szeroko pojętą ekonomią języka. Cenna rozprawa Jana Zaleskiego była dla mnie nie tylko pretekstem do zainteresowania się przezwiskami z końcowym -'o, ale przede wszystkim ukazała, że formacje typu Józio, Kazio są do chwili obecnej żywotne zarówno w języku literackim, jak i w gwarach. Z danych tego autora wynika również, że w ramach tak zwanego języka ekspresji, używanego powszechnie w życiu familiarnym, pełnym intymności, doszło już zapewne w dalekiej przeszłości w języku polskim (zwłaszcza w gwarach) do powstania drogą analo |