„[…] armia państwa, które trzydzieści dziewięć lat temu pierwsze dokonało zwycięskiej rewolucji, zaczęła strzelać do ludu domagającego się realizacji jak najbardziej demokratycznych postulatów”. Tak pisze warszawski tygodnik „Po prostu”.
Epopea węgierska jest pasmem bohaterstw i
bezprzykładnego
, ofiarnego męstwa. Niestety cnoty te nie zastąpiły braku politycznego planu i rozwagi. W przeciągu kilkunastu dni Węgry z państwa komunistycznego przedzierzgnęły się w państwo o rządzie demokratycznym, koalicyjnym i neutralnym. Gdyby ten program rozłożono na dwa lata być może powiodłoby się jego urzeczywistnienie. Rosjanie może zgodziliby się na poważniejsze ustępstwa, ale dla każdego bezstronnego obserwatora było oczywiste, że nie zgodzą się na rząd demokratyczny i wolne wybory. Gdyby się zgodzili na wolne wybory na Węgrzech — musieliby się zgodzić na wolne wybory w Polsce. Politykę uniezależnienia od Rosji musi się realizować stopniowo i pierwszym krokiem po tej linii są nie wybory, lecz ewakuacja wojsk.
Nagy uległ presji tłumów i podjął dramatyczną licytację wolnościowych postulatów, podczas gdy armie sowieckie powoli i systematycznie zalewały kraj. Z wkraczającymi siłami Sowietów początkowo nie walczono, by nie prowokować Moskwy. Kolumny sowieckich czołgów zajęły pozycje wokół Budapesztu i wówczas przyszło ultimatum i aresztowanie wysłanników Nagya.
|