Dane tekstu dla wyniku: 1
Identyfikator tekstu: IPIPAN_1301920040109
Tytuł: Był wspaniały, złoty wiek...
Wydawca: Wydawnictwo Jagiellonia SA
Źródło: Dziennik Polski
Kanał: #kanal_prasa_dziennik
Typ: #typ_publ
Autorzy:  
Data publikacji: 2004-01-09
XIX wiek to "wielkie stulecie, które wydało znaczną mnogość ludzi wybitnych", "wiek myślicieli i pracy duchowej", "wiek nauki, co lwią część potęgi swojej oddała na usługi życiu realnemu", "wiek praktycznego spożytkowania ogromnych zdobyczy nauk przyrodniczych". Trwa fascynacja elektrycznością i nadziejami z nią związanymi. Na łamach jezuickiego "Przeglądu Powszechnego" Józef Zamietowski notuje:
Zdaje się czasem, że gdy na zegarze wieków uderza wielka godzina, ludzkość cała drga w posadach i podwójnie wytężonymi siłami chce jeszcze u progu przeszłości zdziałać coś wiekopomnego dla przyszłości. Jedni zostawiają potomności dzieło zniszczenia, drudzy te lub inne dodatnie plony (...) Składają cichą pracę postępu do wielkiego obrachunku wieków. Suma tej pracy doprowadziła właśnie do tego faktu, że gdy wiek XVIII oddawał XIX-emu pierwszy prototyp baterii elektrycznej, wiek XIX z tej spuścizny nie tylko nic nie uronił, lecz XX-emu przekazuje w darze zdobycze elektrochemii i elektrometalurgii , ruch turbin i motorów. Sieć kolei podmorskich i podziemnych, przeniesienie ruchu na odległość, skapitalizowanie ekonomiczne mechanicznej pracy i zapanowanie myśli i mowy nad przestrzenią.
Opanowanie przestrzeni, ułatwienie społecznej komunikacji - wątek ten kontynuuje (na łamach "Kuriera Codziennego" w 1901 r.) Władysław Umiński, dziś znany jako twórca science fiction - przed stu laty ceniony jako popularyzator nauki: