ętnastowieczni wieku jak M. Perlbach3, A. Bielowski4, H. Zeissberg5, którzy zarzucali Wincentemu zbyt napuszony stylu. Owa niezwykłość stylistyczna wyrażała się w stosowaniu przez kronikarza częstych przenośni i wyrazów, którym autor nadawał nowe znaczenie co powodowało dawniej i dziś trudności w odkryciu prawdziwego sensu wypowiedzi. Wincenty nie cofał się także przed stosowaniem szyku przestawnego, w którym wyrazy są grupowane inaczej niż tego wymaga ich gramatyczne bądź logiczne powiązanie6.
Charakterystyczne cechy łaciny Kadłubka są niejako odbiciem pewnej maniery stylistycznej, wyłożonej w średniowiecznych traktatach teoretycznoliterackich pisanych prozą i wierszem, zwanych potocznie poetykami bądź teżpoetriami. Owe poetyki, powstałe na terenie Francji północnej na przełomie w. XII i XIII, należy łączyć z takimi nazwiskami, jak Mateusz z Vendome, autor dzieł Poetria nova , Documentum de modo et arte dictandi et versificandi , Godfryd z Vinsauf, autorem Summa de coloribus rhetoricis , Gerwazy z Melkley, twórcą Ars versificatoria czy też Eberhard z Bremy, autor dzieła Laborintus 7. U tych pisarzy znajdujemy wiele ciekawych uwag o dwóch zalecanych stylach tj. łatwym ( ) i trudnym ( ). znamionuje używanie figur myśli i słowa jak: rym, aliteracja,
adnominacja
, anafora, epifora, paronomazja, elipsa itp., zaś cechuje przede wszystkim stosowanie metafor, wyrażeń peryfrastycznych, szyku przestawnego, wykorzystywanie cytatów z innych autorów, wreszcie wprowadzanie nowych wyrazów.
Choć sama teoria została wyłożona dopiero w poetykach trzynastowiecznych, których Kadłubek nie znał8, to jednak praktyczne przesłanki owej „poważnej ozdobności”można już znaleźć w dziełach autorów z XI i XII w., jak De dictamine Alberyka z Monte Cassino czy też De arte dictandi rethorice Piotra z Blois9. Dokładnym zaś odbiciem manierystycznego stylu Kadłubka, jest zwłaszcza teoretyczny zamieszczony w dziele Eberharda z Bremy pt. Laborintus . Ten ostatni bowiem zalecał 1) wysławiać się wytwo
|