skiej od nazwiska ministra spraw wewnętrznych Bułygina. Nie miał to być parlament w prawdziwym znaczeniu tego wyrazu, a jedynie instytucja o głosie doradczym obradująca nad budżetem i projektami ustaw. Powstać miała ona w drodze skomplikowanych wyborów pośrednich. Mikołaj II podpisał manifest upewniwszy się, że zwołanie dumy doradczej nie naruszy w niczym podstaw samowładztwa. Duma bułyginowska nikogo oczywiście nie mogła zadowolić, ukaz carski spotkał się z powszechnym sprzeciwem i oburzeniem.
Uderzeniem, które zmusiło carat do ustępstw, był wielki strajk powszechny. Początek dał mu strajk zecerów w Moskwie w początku października 1905 r. Wkrótce później całą Rosję zalała wielka fala strajkowa. Stanęły fabryki, koleje, poczta, umilkł telegraf. Paraliż gospodarczy ogarnął olbrzymie imperium carów. W żadnym państwie na świecie nie zdarzyło się dotąd nic podobnego. Kierownictwo ruchu ujmowały w ręce Rady Delegatów Robotniczych, które powstawały wszędzie począwszy od obu stolic Moskwy i Petersburga aż do Irkucka i Władywostoku. Rady szybko rozszerzyły swe pierwotne atrybucje kierowników strajków i stały się zalążkiem nowej władzy, która zagarniała rządy w kraju i
wprowadzała
w życie swoje postanowienia. Jako organ dyktatury ludu rady były pierwowzorem późniejszej władzy sowieckiej.
Bolszewicy, którzy w Radach odgrywali dużą rolę, wytyczali takie zadania na najbliższą przyszłość, jak powstanie zbrojne, utworzenie rządu tymczasowego, republika. Strajk powszechny był w ich rozumieniu jedynie środkiem walki przeciwko autokracji.
|