Dane tekstu dla wyniku:	1
Identyfikator tekstu:	PELCRA_1303919920717
Tytuł:	Na spacer z lornetką
Wydawca:	Agora S.A.
Źródło:	Gazeta Wyborcza
Kanał:	#kanal_prasa_dziennik
Typ:	#typ_publ
Autorzy:	Krzysztof Filcek,
Data publikacji:	1992-07-17
tknąć się na te same gatunki ptaków. Nie chodzi przy tym o wszędobylskie wróble, lecz birdwatcherskie rarytasy, które występują u nas tylko w Karpatach i Sudetach oraz w północno-wschodniej Polsce. Dzieje się tak z dwóch powodów. Pierwszym jest stosunkowo mało zniszczone środowisko naturalne, duża lesistość i niewielkie zagęszczenie ludności na tych terenach. Drugim - występowanie drzewostanów świerkowych, które dla ptaków tych stanowią źródło pożywienia, miejsce ukrycia oraz zakładania gniazd. Skrzekliwy głos rozbrzmiewający w lesie zdradza obecność orzechówki. Rozejrzawszy się bacznie dostrzeżemy pewnie białą plamę na ogonie znikającego wśród zieleni pokaźnego ptaka. Przy odrobinie szczęścia, zwłaszcza gdy zaskoczymy go przy żerowaniu, będzie okazja przyjrzeć mu się dokładniej. Orzechówka jest większa od sójki, barwy czekoladowobrązowej, na grzbiecie i spodzie ciała z białym kropkowaniem. Wierzch głowy, końce skrzydeł i ogona są prawie czarne. Duża głowa i pokaźnych rozmiarów dziób nadają orzechówce wielce poważny wygląd. Podobnie jak inne krukowate jest wszystkożerna, ale nazwa zdradza jej słabość do orzechów laskowych. Jesienią stada orzechówek zlatują się z daleka, by zakosztować tego przysmaku. Metodycznie obierają krzaki z orzechów, a z najcieńszych gałązek zrywają je w locie. Trzymając orzech w pazurach rozbijają dziobem skorupkę. Nie mogąc zjeść wszystkiego zbierają zapasy. Poza sezonem orzechowym ptaki te żywią się nasionami drzew iglastych, owadami, jajami ptasimi czy myszami. W poszukiwaniu resztek odwiedzają też obozowiska turystyczne. Co parę lat, jesienią, następuje inwazja orzechówek z Syberii i wtedy można je spotkać w całej Polsce. Krzyżodziób świerkowy ma bardzo dziwaczną budowę dzioba. Jego przeciwstawnie zgięte połówki krzyżują się ze sobą, a całość stanowi znakomite narzędzie do wyłuskiwania nasion świerka spośród twardych, szyszkowych łusek. Młode ptaki mają dzioby proste, które dopiero z czasem się zakrzywiają. Jest to jednak cecha dziedziczna a nie nabyta, co udowodniły doświadczenia z ptakami karmionymi już wyłuskanymi nasionami. Mimo "bezczynności" dzioby ich w stosownym wieku również się skrzyżowały.