obronie antyoksydacyjnej jest podwójna: reaguje on z oksydantami, a poza tym wiąże jony żelaza. Jednoelektronowe utlenienie moczanu przez silne utleniacze (zwłaszcza rodniki wodorotlenowe czy nadtlenkowe) prowadzi do powstania wolnego rodnika (anionorodnika) moczanowego. Znaczny stopień delokalizacji niesparowanego elektronu sprawia, że rodnik ten jest stosunkowo mało reaktywny i nie reaguje z tlenem. Jednoelektronowe utlenienie anionorodnika moczanowego prowadzi do powstania allantoiny, która
może ulegać dalszym przekształceniom (rys. 2.3.3). Podchloryn może utleniać
moczan
do allantoiny na drodze reakcji dwuelektronowej. Jednak jedna cząsteczka moczanu reaguje aż z trzema cząsteczkami podchlorynu, co oznacza, że podchloryn może utleniać moczan co najmniej do szczawianu. Wysoka reaktywność moczanu wobec oksydantów, a zwłaszcza wobec podchlorynu może tłumaczyć, dlaczego ataki dny (skazy moczanowej) szybko ustępują: złogi kwasu moczowego powodują aktywację fagocytów, które w wyniku wybuchu oddechowego wytwarzają m.in. podchloryn (p. 3.5.1.6), degradujący kwas moczowy.
Kwas moczowy występuje w wysokich stężeniach w tych tkankach i komórkach organizmu, które narażone są na intensywne działanie oksydantów: w śluzówce jelita, w śródbłonku, w hepatocytach. Ściany naczyń krwionośnych zawierają cyklooksygenazę i konwertazę angiotensyny. Oba te enzymy są łatwo hamowane przez utleniacze i moczan może zapewnić im znaczącą ochronę, tym bardziej, że może być kosubstratem cyklooksygenazy (p. 3.16.5).
|