Dane tekstu dla wyniku:	1
Identyfikator tekstu:	IJPPAN_p00002606562
Tytuł:	Ni-cość
Wydawca:	Polityka - Spółdzielnia Pracy
Źródło:	Polityka nr 2329
Kanał:	#kanal_prasa_tygodnik
Typ:	#typ_publ
Autorzy:	Stanisław Bajtlik,
Data publikacji:	2001-12-22
Z czego coś jest zrobione? Odpowiadamy: z drewna, stali, plastiku. Od starożytności ludzie podejrzewali, że substancje są złożone z elementarnych składników - pierwiastków. W 1869 r. Dymitr Mendelejew uporządkował znane wtedy pierwiastki w tablicę okresową. Sto lat temu istnienie atomów podawane było w wątpliwość. Ich odkrycie i zbadanie to dzieło XX wieku. Niezliczona różnorodność substancji (związków chemicznych czy mieszanin) okazuje się układami niedużej liczby pierwiastków. Dziś tablica Mendelejewa zawiera nieco ponad sto pierwiastków (w tym kilkanaście wytworzonych sztucznie przez współczesnych alchemików - fizyków jądrowych). Jedna trzecia występuje w przyrodzie w czystej postaci, pozostałe są schowane w związkach chemicznych. Niełatwo odgadnąć, z czego zrobiona jest nasza barwna rzeczywistość. Pięcioma najbardziej rozpowszechnionymi w skorupie Ziemi pierwiastkami są: tlen (46,6 proc.), krzem (27,7 proc.), aluminium (8,1 proc.), żelazo (5 proc.) i wapń (3,6 proc.). Podobny jest skład skał księżycowych. Meteoryty zawierają głównie żelazo i krzem. Skład ziemskiej skorupy nie powinien nas dziwić. Czerwony kolor gleby i skał pokrywających większą część lądów zawdzięczamy tlenkom żelaza. Piasek, szyby w oknach, skały to głównie krzem i wapń. Co tak świeci