Dane tekstu dla wyniku: 1
Identyfikator tekstu: PWN_3202000000030
Tytuł:
Wydawca: Wydawnictwo Naukowe PWN
Źródło: Twórczość mszalna kompozytorów polskich XX wieku : 1900-1995
Kanał: #kanal_ksiazka
Typ: #typ_nd
Autorzy: Stanisław Dąbek,  
Data publikacji: 1996
Kluczową strukturę kompozycji stanowi cz. II, z tekstem poetyckim ­ dramatycznym obrazem, rozgrywającym się w scenerii II wojny światowej. Młoda dziewczyna Maria zostaje zamordowana "w środku pierwszego dnia wojny". Narrację, w pierwszej osobie, prowadzi 18-letni chłopak, umówiony na spotkanie z dziewczyną:
" Biegłem polem // w żółtym świetle // wrześniowego słońca // kiedy nadleciały samoloty // upadłem... Nie wypowiem nigdy // jej trwogi // ostatniego oddechu // wtłoczonego w płuca // i drżenia płaczu życia młodego // drżenia ciała dziewczęcego // gdy zbliżała się śmierć // nie miłość // Płonące powietrze zdarło z niej suknie // leżała na polu // naga // w dymie i krwi // moje opuszczone ręce // ręce które nie dotknęły // jej ciała żywego // moje podniesione oczy Łzo osiemnastoletniego // pod niebem // na ziemi // łzo spadająca w ten dzień // przez wszystkie czasy // przez planety i gwiazdy // łzo drążąca niebo i ziemię // łzo lecąca przez ciemności nocy // przez lazurowe wybrzeża // przez pomarańczowe gaje // łzo spadająca // na włosy zakochanych // kiedy łączą się ze sobą // jak wody nieznanych rzek ".
Umieszczenie utworu poetyckiego w kontekście łacińskich tekstów, m.in. liturgii mszy żałobnej, nadaje mu inny wymiar ­ w pewnym stopniu sakralny, poszerzając jego wymiar autonomiczny, poetycki. Równocześnie zabieg ten desakralizuje formę mszy przez dekompozycję tekstu liturgicznego ­ fundamentalnego elementu genetycznego tego gatunku. Taka zapewne była intencja kompozytora, który nazwał utwór "missa abstracta", rozumiejąc to określenie chyba dosłownie (abstractus ­ odciągnięty, oderwany), akcen