Dane tekstu dla wyniku: 1
Identyfikator tekstu: IJPPAN_PolPr_GKb01026
Tytuł: Odnowią Starą Bożnicę
Wydawca: "Polskapresse". Oddział "Prasa Krakowska"
Źródło: Gazeta Krakowska
Kanał: #kanal_prasa_dziennik
Typ: #typ_publ
Autorzy: (AGA),  
Data publikacji: 2006-03-28
W synagodze przy Szerokiej rozpocznie się remont
Najstarsza synagoga w Polsce przy ul. Szerokiej 24 wymaga pomocy konserwatorów. Muzealnicy narzekają m.in. na zawilgocenie południowej ściany w sali śpiewaków, które doprowadziło do uszkodzenia zabytkowych polichromii. Społeczny Komitet Odnowy Zabytków Krakowa przeznaczył na renowację Starej Bożnicy 200 tys. zł. Komisja konserwatorska ustaliła, że należy przeprowadzić ekspertyzę wyjaśniającą przyczyny zawilgocenia w sali śpiewaków. Zdecydowano także, że należy wykonać konserwację kamiennego obramowania okien w głównej sali modlitw (wewnątrz obiektu). Stara Synagoga wzniesiona została z końcem XV wieku przez czeskich Żydów. Swoją dwunawową formą przypominała gotyckie bożnice w Pradze. W 1557 roku strawił ją pożar. Została odbudowana w 1570 roku przez włoskiego architekta Mateusza Gucciego w stylu renesansowym. Postawiono dwunawową hale, podniesiono sklepienie opierające się na toskańskich kolumnach. Od strony północnej dobudowano parterową przybudówkę, nakrytą trójkątnymi daszkami, przeznaczoną na salę modlitewną dla kobiet. Na dziedzińcu starej bożnicy odbywały się śluby, ogłaszano tu rozporządzenia królewskie, a także rzucano klątwy na opornych obywateli. Przed I Wojną Światową i po jej zakończeniu bożnicę poddawano wieloetapowej restauracji. Poprawiono wtedy stan techniczny i funkcjonalny obiektu. Ozdobiono ją neorenesansowym detalem. W 1941 roku synagoga została przejęta przez niemiecki Urząd Powierniczy. Niemcy zburzyli stare sklepienie, rozebrali kolumny i urządzili magazyn. Zagrabili też liczne dzieła sztuki. W latach 1955-59 architekci Józef Jamroz i Józef Ptak przywrócili bożnicy styl gotycko-renesansowy nadany przez Mateusza Gucciego. 13 stycznia 1958 roku Żydowska Kongregacja Wyznaniowa przekazała budynek bożnicy na cele muzealne. Funkcjonuje w niej oddział Muzeum Historycznego miasta Krakowa – Muzeum Judaistyczne. (aga)