z prefiksem za-: zachować 'ukryć, schować', zamierzchnąć 'ściemnieć, zmierzchnąć', zaniewolić 'zmusić do czegoś, zniewolić'
Prefiks za- wyspecjalizował się w funkcji
inchoatywnej
, choć w staropolszczyźnie i we współczesnym języku ogólnym jest także wykorzystywany do tworzenia formacji słowotwórczych, w których informuje o osiągnięciu kresu realizacyjnego akcji. Verba z przedrostkiem za-, wskazującym na moment początkowy akcji, wyparły z zasobu leksykalnego polszczyzny czasowniki z innymi prefiksami, pełniącymi tę funkcję. Zjawisko to potwierdzają następujące przykłady:
staropolski czasownik wzhuczeć ' zabrzmieć głośno, nisko, głucho, zagrzmieć': *Wzchucz morze y pelnoscz gego a wyesyelycye syą role BZ I Par 16, 32 ( SL i SD nie notują tego czasownika), został wyparty przez verbum zahuczeć, odnotowane w SL z przykładem z XVI w . ;
|