a trzy godziny. Ulitowali się bogowie, Hermes Psychopompos przywiódł go. Apollodoros zaś powiada nieco inaczej: że ona nie dostała wiadomości, lecz ponieważ podczas nieobecności męża ciągle rozmawiała z jego wizerunkiem, bogowie, wiedząc przecież, co z nim jest, bez prośby zmiłowali się nad nią, a kiedy on zjawił się w domu, uradowała się bez miary, mniemając, że on po prostu wrócił żywy spod Troi. Jakkolwiek to było, jego przyprowadził Hermes tylko na krótko. Kiedy go zabrano, sama się zabiła.
Po wstępnych walkach
Achajowie
wyprawili do Troi posłów, Menelaosa i Odyseusza, żeby za wydanie Heleny i zabranego przez nią dobytku ofiarować pokój. Opowiada o tym epizodzie sprzed lat Antenor, jeden z najrozumniej szych członków trojańskiej rady, otaczającej króla Priama, w Iliadzie (3, 204-224); z tej opowieści Jan Kochanowski wysnuje fabułę Odprawy postów greckich. Antenor gościł ich wówczas w swoim domu. Był on zwolennikiem układu z Grekami. Ale więcej możnych głosów sprzeciwiło się. Przez całą wojnę Parys, dopóki żył, był przywódcą stronnictwa wojennego, co jest dosyć zrozumiałe. W Iliadzie nikt nie wątpi, iż jest on synem Priama i Hekabe, a więc to porzucone niegdyś dziecko zostało już w pełni przyjęte do rodu. Pod względem jednak miłości do ojczyzny nie można go w żadnej mierze porównać ze starszym jego bratem, Hektorem, tak żarliwym obrońcą Troi, że z tego powodu (Iliada, 6, 400-403) Astianaksem (Astyanaks, dopełniacz: Astyanaktos, "Grodem-Władnący") ludzie nazywali maleńkiego synka, którego podczas wojny urodziła wojownikowi żona, Andromacha, i któremu on sam nadał imię Skamandrios od miana jednej z rzek pod wzgórzem iliońskim (Skamandros, Simoeis). W dziesiątym roku wojny Andromacha nie ma już nikogo oprócz kochającego ją czule Hektora i Skamandriosa, bo podczas jednego z napadów łupieżczych, jakimi Grecy po zerwaniu układów nękali Troadę, Achilles zabił jej ojca, Eetiona, króla troadzkiej Tebe, i jej braci.
Wszystkich synów Priama, urodzonych przez Hekabe i przez małżonki uboczne, było pięćdziesięciu. Bronili ojczyzny, ginęli w bitwach. Kaprys potomności wyróżni jednego z nich, poległego w starciu z Achillesem we wczesnym okresie wojny, Troilosa: średniowiecze dopisze mu legendę o smutnej jego miłości do płochej Kressydy, wsławioną potem zwłaszcza przez Szekspira. Z córek trojańskiej pary królewskiej poznaliśmy już, w rozdziale o cierpieniach i miłościach Apollina, wieszczkę Kasandrę.
|