Dane tekstu dla wyniku: 1
Identyfikator tekstu: PWN_3202000000086
Tytuł:
Wydawca: Wydawnictwo Naukowe PWN
Źródło: Renesans
Kanał: #kanal_ksiazka
Typ: #typ_nd
Autorzy: Jerzy Ziomek,  
Data publikacji: 1973
peregrinationem i In bibulos Sapphicum. Niezależnie od parodystycznego żartu w warstwie językowo-stylistycznej, są to satyryczne wiersze o nędznym życiu ludu na Litwie i o szlacheckim pijaństwie. Najistotniejsze i najciekawsze jest jednak operowanie na pograniczu dwóch systemów językowych, ów żart literacki, który jest sygnałem krytycznej żywotności smaku literackiego. Żart ten jest tu tym bardziej godzien uwagi, że wyszedł spod pióra cudzoziemca, dla którego język polski był językiem nabytym.
Wśród poetów łacińskich połowy wieku miejsce szczególne, choć niewybitne zajmuje Krzysztof Kobyleński (lub: Kobyliński, zm. 1565), który w 1558 r. wydał Variorum epigrammatum ... libellus. Ten zbiorek niezbyt zręcznych i nawet nie bardzo poprawnych wierszy mógłby pozostać nie zauważony, gdyby nie osobliwy zamieszczony w nim utwór pt. Metamorphoseos puellae et parvuli liber unus. Jest to tzw. epyllion, czyli mały poemat narracyjny, tytułem nawiązujący do Metamorfoz Owidiusza. Opowiada w trzystu prawie heksametrach historię brata i siostry, którzy opuścili dwór swego ojca i udali się w pełną przygód i niebezpieczeństw wędrówkę. Nieszczęsny braciszek w krainie Cyrce został zamieniony w baranka, dziewczynę zaś pokochał i poślubił król. Potem przed mężem niesłusznie oczerniona, została ostatecznie przemieniona w wodnicę.
U Owidiusza powiastki takiej nie ma. Jeśli wydaje się nam znana, to dzięki Mickiewiczowi i jego Rybce. Pokrewieństwo stąd, że Kobyliński nawiązał do znanego w folklorze europejskim motywu "brata baranka". Gdzie baśń tę autor zasłyszał czy przeczytał, trudno odpowiedzieć. Niektóre wątki wziął z Boccaccia, całość wystylizował na Owidiusza. Rzecz jest dlatego interesująca, że język łaciński posłużył tu do opowiedzenia motywu nie znanego klasycznej poezji rzymskiej. Zazwyczaj wraz z naśladowanym st