Miasto (26 900 mieszk., 255 m n.p.m.) nad rz. Lublinicą lub Lublinianką na pd. skraju Wyżyny Woźnickiej. Ośrodek przemysłu m.in. włókienniczego (Śląskie Zakłady Przemysłu Lniarskiego "Lentex"), elektromaszynowego ("Energoserwis") i drzewnego. Siedziba Urzędu Miejskiego.
Osada na szlaku handlowym Wrocław - Kraków, powstała ok. 1270 z inicjatywy księcia opolskiego Władysława, który - jak chce legenda - bawił tutaj na łowach i "lubiło mu się tu miasto zbudować". Do 1532 należał Lubliniec do księstwa opolskiego, a od jego władców otrzymał liczne przywileje, m.in. na organizowanie targów na bydło. W XVI w. miasto stało się jednym z silniejszych ośrodków protestantyzmu. Był też w historii miasta i taki moment, gdy w 1396 wojska Władysława Jagiełły pod wodzą wojewody krakowskiego Spytka z Melsztyna zajęły Lubliniec, Olesno i Gorzów Śląski, a w wyniku zawartego pokoju z Władysławem II zwanym Opolczykiem pozostały w polskich rękach. Gest i zobowiązania króla polskiego wobec wojewody sprawiły, że ten ostatni przekazał otrzymane miasta księciu cieszyńskiemu
Przemysławowi
i jego synom. W ten sposób pozostały nadal w obrębie księstw śląskich. Po bezpotomnej śmierci Jana II Dobrego księstwo opolsko-raciborskie przejęte zostało zgodnie z prawem lennym przez króla czeskiego Ferdynanda I Habsburga. Dalsze losy miasta i ziemi lublinieckiej związane są z decyzjami króla czeskiego, a od 1742 króla pruskiego. Pierwszym użytkownikiem dworu obronnego (zameczku) i właścicielem miasta był margrabia brandenburski Jerzy Hohenzollern (do 1562). Czwartym użytkownikiem, a następnie właścicielem został w 1576 Jan Kochcicki (w 1587 nabył Lubliniec wraz z dobrami ziemskimi za 30 tys. talarów). Ostatni właściciel z rodu Kochcickich - Andrzej - był znanym mecenasem, patronował m.in. Walentemu Roździeńskiemu, Szymonowi Pistoriusowi i Danielowi Murowiusowi. W 1645 nabył już od cesarza "państwo lublinieckie" (mniejsze państwo stanowe) Andrzej Cellary, obywatel krakowski, który w 1652 otrzymał w Wiedniu tytuł hrabiowski (w 1654 potwierdzony). Do rodziny Cellarych należał Lubliniec i dobra lublinieckie do 1727. Hrabiemu Andrzejowi zawdzięczamy budowę drewnianego kościoła św. Anny (1653) i kaplicy późnorenesansowej Karola Boromeusza w kościele paraf. św. Mikołaja. Nowym właścicielem został Piotr Gernier, któremu zawdzięczamy założenie fabryki fajansu w Glinicy k. Lublińca (7 km), która pracowała z przerwami w okresie 1754-1870 i była jedną z oryginalniejszych wytwórni na ziemiach polskich. Od 1763 miasto i dobra znalazły się w rękach Gaschinów i kolejnych właścicieli. W 1784 nabył Lubliniec Franciszek Grotowski. Był ostatnim właścicielem Lublińca (zm. w 1814, a jego żona w 1826), chociaż od 1832 do 1890 właścicielami części majątku (kupionego od rejencji opolskiej) byli jeszcze Andrzej Renard ze Strzelec Opolskich i Kielmann ze Steblowa. Nazwisko Grotowskiego na trwałe związało się z dziejami miasta poprzez testamentową fundację zakładu wychowawczego dla dzieci od 9 do 16 lat. Zakład zbudowano w l. 1843-47 i służył młodzieży od 8 X 1848 do 1904, kiedy fundacji Grotowskiego zabrakło środków na dalsze prowadzenie zakładu. Obiekty przejęła administracja szpitala psychiatrycznego, który powstał w 1893 w dawnym pałacu-zamku lublinieckim. Dopiero w 1922 obiekty zakupił zakon oblatów, a w 1952 większość pomieszczeń przejął zakład dla dzieci głuchych.
Do XIX w. Lubliniec był małym miasteczkiem. Dopiero rozwój kolejnictwa w l. 1884-94 (przecięcie się dwóch linii Olesno-Tarnowskie Góry i Opole-Częstochowa) stworzył korzystne warunki do rozwoju przemysłu przetwórczego oraz uczynił z niego siedzibę władz powiatowych. Mimo narastającego procesu germanizacyjnego Lubliniec przyczynił się do podtrzymania języka polskiego, m.in. przez druk książek w języku polskim w miejscowej drukarni. Wśród wydanych książek były prace Józefa Lompy (1797-1863), bojo
|