raju: najpierw monarchii pruskiej, a później całej niemieckiej Rzeszy. Była nią armia, a właściwie kadra oficerska, przede wszystkim grupa generałów skupionych w sztabie generalnym i wokół niego. Po wojnie w okrojonej Reichswehrze rolę dawnego Generalstabu przejęło Ministerstwo Reichswehry wspólnie z jej naczelnym dowództwem. Tak więc się złożyło, że osoba naczelnego dowódcy przyćmiewała postać ministra - cywila Ottona Gesslera, który z urzędu był administracyjnym przełożonym szefa Reichswehry.
Cesarz odszedł, generałowie zostali. Pod tym tytułem wydał po wojnie książkę znany pacyfistyczny pisarz niemiecki Theodor Plevier. Bardzo znamienne słowa. Fakt, że generałowie zostali, a - co najważniejsze - zachowali kluczową pozycję w państwie,
przesądzał
o kierunku rozwoju republiki weimarskiej. Jeśli do tego dodać wybitną indywidualność szefa Reichswehry generała von Seeckta, łatwo sobie wyobrazić, iż Niemcy weimarskie nie mogą stać się krajem naprawdę dążącym do pokoju, lecz odwrotnie, będą się po cichu przygotowywać do odwetu.
Istotnie, odrodzenie siły militarnej Niemiec zaczęło się niemal na drugi dzień po kapitulacji i dokonywało się bardzo cicho, w formie zamaskowanej, ukrytej przed oczami własnego społeczeństwa, nie mówiąc już o opinii światowej. Obce wywiady mogłyby zapewne niejedno powiedzieć na ten temat, na przykład wywiad brytyjski. Ale widocznie zależało mu na milczeniu; w pierwszych latach powojennych jakoś nie wynoszono tych spraw na światło dzienne. Świat był pochłonięty czym innym, ludzie pragnęli wierz
|