Dane tekstu dla wyniku: 1
Identyfikator tekstu: PELCRA_1204EL0000005
Tytuł: Kirkut (cz.4)
Wydawca: GM. sp. z o.o.
Źródło: Co Tydzień Jaworzno
Kanał: #kanal_prasa_tygodnik
Typ: #typ_publ
Autorzy: Barbara Legutko,  
Data publikacji: 2004-10-21
Istotnie, hebrajskie inskrypcje widniejące na jaworznickich macewach stały się bardzo cennym źródłem informacji o tutejszej społeczności żydowskiej. To swego rodzaju kronika jej dziejów. Niestety wobec mojej nieznajomości języka hebrajskiego nigdy nie zdołałabym poznać tego bogactwa. Stało się to możliwe dzięki współpracy pana Wojciecha Wiziny, który przetłumaczył ponad połowę epitafiów.
Czego zatem możemy dowiedzieć się z treści epitafów o jaworznickiej społeczności żydowskiej, której przedstawiciele spoczywają na tutejszym kirkucie? Podstawową informacją podaną w inskrypcji jest imię i nazwisko zmarłego oraz imię jego ojca. Zawsze obecnym elementem jest także data jego śmierci umieszczana zazwyczaj na samym końcu inskrypcji. Dzień, miesiąc i rok zgonu obliczany był według kalendarza żydowskiego, gdzie miesiące są księżycowe, a lata liczy się od stworzenia świata. W przypadku macew kobiecych oprócz imienia i nazwiska ojca podawano również imię i nazwisko męża zmarłej, czasem także jego zajęcie lub funkcję, którą pełnił za życia. Informacje o zajęciu lub funkcji zmarłego są także dość częstym zjawiskiem na nagrobkach mężczyzn. Ponadto zaznaczano w każdym przypadku fakt przynależności zmarłego do rodu lewitów lub kohenów (kapłanów). Treść inskrypcji kończy werset nawiązujący do wiary Żydów w życie wieczne, a jego treść najczęściej brzmi: Niech jego (jej) dusza związana będzie w węzeł życia.
Po uporządkowaniu informacji pochodzących z inskrypcji nagrobnych możemy wywnioskować, że wspólnota starozakonnych była w Jaworznie silnie reprezentowana zarówno pod względem ilościowym jak i strukturalnym. Już od końca dziewiętnastego wieku zamieszkiwali tutaj urzędnicy administracji gminnej, a dokładniej mówiąc jaworznickiej filii chrzanowskiej gminy wyznaniowej. Takim urzędnikiem był między innymi Chaim Zev Rozenblum, który, jak głosi inskrypcja, pełnił funkcję przewodniczącego sądu rabinack