Dane tekstu dla wyniku:	1
Identyfikator tekstu:	PWN_1202900001181
Tytuł:	ZAMIESZANIE W CHUZESTANIE
Wydawca:
Źródło:	Polityka nr 20
Kanał:	#kanal_prasa_tygodnik
Typ:	#typ_publ
Autorzy:	WOJCIECH GIEŁŻYŃSKI,
Data publikacji:	1980
Od 1909 r. Chusestan stał się "strefą protegowaną" przez Brytyjczyków. Zachwycony Khazal obiecał, że podległe mu plemiona nie będą od tej pory niszczyć instalacji kompanii Anglo-Persian ani porywać wiertaczy, co poprzednio czyniły z upodobaniem i znacznymi profitami. Persja w tym czasie znajdowała się w stanie totalnego rozprężenia i faktycznej zależności do sąsiadów. W 1912 r. jej rząd ogłosił oficjalnie, że całą swą politykę będzie prowadził zgodnie z interesami mocarstw sojuszniczych tj. Anglii i Rosji. Byli jednak wtedy jeszcze inni konkurenci: Turcja i Niemcy. Podczas I wojny światowej wojska angielskie i carskie profilaktycznie zajęły zatem prawie całą Persję, a następnie Brytyjczycy z Chuzestanu zaatakowali turecką Basrę. Pomagał im dzielny sojusznik Khazal. W latach dwudziestych Anglia jako mandatariusz Ligi Narodów, zarządza Irakiem, a w praktyce - bez żadnego mandatu prawnego - również Chuzestanem. Ale krótko. W Iranie wybucha nacjonalistyczna rewolucja Szacha Rezy (ojca ostatniego szacha), władcy bardzo energicznego, który zwykł był mówić o sobie, że jest "synem własnej szabli". W 1924 r. Reza obsadza Chuzestan swymi garnizonami i "zaprasza" szejka Khazala do Teheranu, zresztą pod zbrojną strażą. Iran odzyskuje naftodajną prowincję lecz Anglo-P