Przegrany plebiscyt, osłabienie Polski i wzmocnienie pozycji Niemiec na arenie międzynarodowej zadecydowały o wybuchu III powstania, które miało ostatecznie zadecydować o zmianie planów pozostawienia Górnego Śląska w granicach Niemiec i podzieleniu terenu plebiscytowego między zainteresowane strony. Na czele powstania stanął Wojciech Korfanty, który ogłosił się jego dyktatorem.
Trzecie powstanie śląskie, które rozpoczęło się z 2/3 maja 1921, rozprzestrzeniło się aż do Odry. Opanowanie tak wielkiego terenu przez wojska powstańcze, odcięcie wojsk niemieckich na linii Odry zaskoczyło Niemców i opinię światową. Do historii przeszły walki o Kędzierzyn, Olesno i Górę św. Anny, gdzie stoczono krwawe bitwy. Zwycięstwo III powstania zadecydowało o tym, że Rada Ambasadorów przyznała Polsce (20 X 1921) powiaty: tarnogórski, rybnicki, pszczyński i część powiatów: katowickiego, lublinieckiego, raciborskiego i bytomskiego, czyli ok. 29% obszaru plebiscytowego, w tym większość potencjału przemysłu górnośląskiego. 20 VI 1922 tereny przyznane Polsce zostały objęte przez polskie władze cywilne i wojskowe. Wraz ze Śląskiem Cieszyńskim utworzyły one województwo śląskie z Sejmem Śląskim. Śląsk Cieszyński wrócił do Polski z końcem 1918 decyzją Rady Narodowej Księstwa Cieszyńskiego. W wyniku konfliktu zbrojnego polsko-czechosłowackiego z 1919 Rada Ambasadorów ustaliła w 1920 granicę na Olzie. W części Górnego Śląska przejętej w 1922 przez władze polskie nastąpił okres ożywienia przemysłowego, zahamowany jednak w latach wielkiego kryzysu gospodarczego 1929-35. Okresowi ożywienia towarzyszył wzmożony ruch budowlany zwłaszcza w dużych ośrodkach miejskich jak Katowice oraz rozwój układu drogowego (w ramach województwa śląskiego). Zbudowano wówczas wiele szkół, osiedli
mieszkaniowych
, Muzeum Śląskie, liczne gmachy użyteczności publicznej.
Większość byłej rejencji opolskiej pozostała w granicach Niemiec. Granica polsko-niemiecka biegła wówczas od Łagiewnik koło Dobrodzienia na pn., następnie wzdłuż Małej Panwi obok Kokotka i Drutarni w Lublinieckiem, Piaseczna, Rept Starych, Suchej Góry w Tarnogórskiem w pobliżu Bytomia, Zabrza i Gliwic (pozostawiając miasta po stronie niemieckiej), Knurowa, Ochojca, Zwonowic w Rybnickim i dalej obok Raciborza na pd. w kierunku Olzy. Ludność polską, która nie przeniosła się na polski Górny Śląsk,
|